કાશ્મીર : કાશ્મીરી પંડિતોના વિસ્થાપન પર બનેલી ફિલ્મ ‘ધ કાશ્મીર ફાઇલ્સ’ આ દિવસોમાં ઘણી ચર્ચામાં છે અને આ બહાને કાશ્મીરનું માર્તંડ સૂર્ય મંદિર પણ ચર્ચામાં છે.
હકીકતમાં છેલ્લા દિવસોમાં જ્યારે રાજધાની દિલ્હીમાં ફિલ્મ ‘ધ કાશ્મીર ફાઈલ્સ’ના નિર્દેશક વિવેક અગ્નિહોત્રીએ એક પ્રેસ કોન્ફરન્સ દરમિયાન એક સવાલના જવાબમાં આ મંદિરનો ઉલ્લેખ કર્યો હતો અને તેની વાર્તા કહી હતી
તેમણે કહ્યું કે સમગ્ર કાશ્મીરને અને ભારતને એક સમયે માર્તંડ સૂર્ય મંદિર પર ગર્વ હતો. આતંકવાદી સમયમાં તે તૂટી પડ્યું તે પહેલા કેરળમાંથી હિંદુઓ પણ તેની મુલાકાત લેતા હતા.
તેમણે કહ્યું કે, કાશ્મીરમાં લોકો આ મંદિરને શેતાનની ગુફા તરીકે ઓળખે છે. આવો જાણીએ આ મંદિરની કહાની. માર્તંડ સૂર્ય મંદિરની સ્થાપના કાશ્મીરના મહાન રાજા લલિતાદિત્ય મુક્તિપીડ દ્વારા કરવામાં આવી હતી. આ મંદિર અનંતનાગથી ૯ કિલોમીટરના અંતરે આવેલું છે. મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર આ મંદિરની રચના ૮મી સદીની હોવાનું કહેવાય છે, પરંતુ દાવો કરવામાં આવે છે કે આ મંદિર સો વર્ષ પહેલાનું છે. આ મંદિરનું મહત્વ મરાઠી સાહિત્ય ‘માર્તંડ મહાત્મય’માં પણ જોવા મળે છે. મુસ્લિમ સુલતાન સિકંદર શાહ મીરીએ સૈફુદ્દીન સાથે મળીને તેને તોડી પાડવાનો પ્રયાસ કર્યો. જો કે તે સંપૂર્ણ રીતે સફળ થયો ન હતો. મંદિરને તોડતા ઘણા વર્ષો લાગ્યા.
જો કે એવું કહેવાય છે કે તે સમયે આવેલી કુદરતી આફતમાં તે તેના ઘણા સૈનિકો સાથે માર્યો ગયો હતો. અહીં, મુસ્લિમ આક્રમણકારો માટે કાશ્મીર પર કબજો કરવાનો અનુકૂળ સમય હતો અને તેઓએ તેમ કર્યું. સિકંદર શાહમીરે લદ્દાખના રાજકુમારને પણ કાશ્મીરની ગાદી પરથી હટાવીને પોતે શાસક બન્યો. ૧૪૧૭માં આ સિંહાસન પર બેઠા – સિકંદર ઝૈનુલ આબિદિન. તેણે હિંદુઓને ઈસ્લામ સ્વીકારવા અથવા કાશ્મીર છોડીને ભાગી જવા કહ્યું. ન સ્વીકારવા પર હત્યાકાંડ શરૂ થયો. ઝૈનુલને બુતશિકન પણ કહેવામાં આવતું હતું. જેનો અર્થ થાય છે મૂર્તિ તોડનારા. ઝૈનુલ આબિદીને માર્તંડ મંદિર પર ઘણી વખત હુમલો કર્યો અને ૧૫મી સદીમાં આ મંદિરને તોડીને આગ લગાડવામાં આવી.
Other News : રાજ્યમંત્રી શ્રીમતી મનીષાબેન વકીલના હસ્તે આણંદ જિલ્લામાં સુજલામ-સુફલામ જળ અભિયાનનો શુભારંભ
